تنگی حالب چیست؟ راه های تشخیص و درمان آن

تنگی حالب به طور قابل توجهی بر عملکرد ادرار و سلامت کلی تأثیر می گذارد، این وضعیت زمانی رخ می دهد که حالب (لوله ای که ادرار را از کلیه ها به مثانه می رساند)، باریک یا مسدود شود. در این مقاله، درباره انسداد لوله اتصال کلیه به مثانه علائم، علل، روش‌ های تشخیص و گزینه‌ های درمانی موجود بحث می کنیم.

تنگی حالب چیست؟

تنگی به باریک شدن یا انسداد لوله میزنای یا حالب اشاره دارد که جریان طبیعی ادرار از کلیه ها به مثانه را مختل می کند. انسداد در هر نقطه از لوله رخ می دهد و ممکن است در اثر عوامل مختلفی مانند التهاب، تشکیل بافت اسکار یا فشار خارجی ایجاد شود.

باریک شدن میزنای را می توان به دو دسته داخلی (که در داخل لوله رخ می دهد) یا بیرونی (ناشی از فشرده سازی خارجی) طبقه بندی کرد.

سایر مقالات 👈 چه افرادی به بیماری واریکوسل مبتلا می شوند؟

علائم رایج تنگی حالب

علائم باریک شدن لوله اتصال جریان ادرار از کلیه به مثانه بسته به شدت و محل انسداد، متفاوت است. در اینجا به برخی از علائم رایج اشاره می کنیم:

درد پهلو: درد مبهم یا تیز در پهلو یا پشت
فوریت ادرار: احساس نیاز مکرر و فوری به دفع ادرار
هماچوری: وجود خون در ادرار
عفونت های دستگاه ادراری: عفونت های ادراری مکرر، همراه با علائمی مانند تکرر ادرار، احساس سوزش در هنگام ادرار و ادرار کدر
کاهش خروجی ادرار: کاهش جریان ادرار یا مشکل در تخلیه کامل مثانه

علل تنگی میزنای

تنگی حالب می تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

التهاب: التهاب مزمن لوله میزنای، اغلب به دلیل شرایطی مانند عفونت های دستگاه ادراری، سنگ کلیه یا رفلاکس ادراری، منجر به زخم و باریک شدن می شود.
تروما: هر گونه آسیب یا ضربه به حالب، مانند یک عمل جراحی یا تصادف، باعث ایجاد تنگی می شود.
پرتودرمانی: پرتودرمانی قبلی در ناحیه لگن منجر به آسیب بافتی و متعاقباً باریک شدن لوله های میزنای می شود.
ناهنجاری های مادرزادی: برخی از افراد ممکن است با ناهنجاری های ساختاری در لوله انتقال ادرار از کلیه به مثانه به دنیا بیایند که خطر ابتلا به تنگی را در آینده افزایش می دهد.

سایر مقالات 👈 علت تشکیل سنگ های حالب

روش های تشخیص تنگی حالب

متخصصان اورولوژی برای تشخیص انسداد میزنای، از روش های تشخیصی مختلفی استفاده کنند، این روش های عبارتند از:

بررسی تاریخچه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی: ارزیابی کامل علائم، سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی، اطلاعات اولیه ای در مورد وجود انسداد ارائه می دهد.
تست های تصویربرداری: آزمایش هایی مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی می توانند به تجسم مجرای ادرار و شناسایی هرگونه انسداد یا تنگی در حالب کمک کنند.
اورتروسکوپی: این روش شامل قرار دادن یک لوله نازک با دوربین در مجاری میزنای برای مشاهده مستقیم انسداد و جمع آوری نمونه های بافتی برای تجزیه و تحلیل بیشتر است.
پیلوگرام رتروگراد: یک رنگ کنتراست به میزنای تزریق می شود و برای تشخیص هرگونه انسداد از اشعه ایکس عکس گرفته می شود.

گزینه های درمانی برای تنگی حالب

انتخاب درمان تنگی میزنای به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری، محل باریک شدن و سلامت کلی فرد بستگی دارد. گزینه های درمانی شامل رویکردهای غیر جراحی یا مداخلات جراحی هستند:

روش های غیر جراحی

داروها

در برخی موارد، ممکن است داروهایی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی NSAIDs یا کورتیکواستروئیدها، برای مدیریت علائم و کاهش التهاب تجویز شوند.

استنت گذاری

باید یک لوله نازک به نام استنت در حالب قرار داد تا تنگی را دور بزند و اجازه دهد تا ادرار آزادانه جریان یابد. استنت ها بسته به شرایط فرد موقت یا دائمی هستند.

اتساع بالون

این روش شامل قرار دادن کاتتر با بالون در قسمت باریک شده است. بالون باد می شود تا انسداد و جریان ادرار بهبود یابد.

مداخلات جراحی

اورتروپلاستی

در مواردی که مسدود شده لوله میزنای کوتاه و موضعی باشد، ممکن است یک عمل جراحی به نام اورتروپلاستی انجام شود، این عمل شامل برداشتن قسمت باریک لوله و اتصال مجدد انتهای سالم است.

کاشت مجدد حالب

در موارد پیچیده تر، جایی که تنگی حالب بیشتر می شود یا بخش بزرگ تری از لوله ادرار را درگیر می کند، کاشت مجدد لوله اتصال کلیه به مثانه ضروری باشد. این جراحی شامل جدا کردن لوله از مثانه و تغییر موقعیت آن برای بهبود جریان ادرار است.

بای پس میزنای

در موارد نادری که گزینه های درمانی دیگر امکان پذیر نیست، ممکن است بای پس جراحی انجام شود. این روش شامل ایجاد یک مسیر جدید ادرار برای دور زدن تنگی و رسیدن به مثانه است.

سایر مقالات 👈 چه افرادی به بیماری واریکوسل مبتلا می شوند؟

جمع بندی نهایی

تنگی حالب باعث ناراحتی قابل توجهی می شود و بر عملکرد ادرار تاثیر می گذارد. شناخت علائم و مداخله به موقع پزشکی برای تشخیص دقیق و درمان مناسب بسیار مهم است.

با پیشرفت تکنولوژی پزشکی و تکنیک های جراحی، افراد مبتلا به انسداد حالب گزینه های مختلفی برای بهبود وضعیت خود و بازگرداندن عملکرد طبیعی ادرار دارند.

سوالات متداول

آیا انسداد لوله میزنای به خودی خود برطرف می شود؟

برخی از تنگی‌های خفیف ممکن است خود به خود برطرف شوند، اکثر موارد برای مدیریت مؤثر نیاز به مداخله پزشکی دارند.

تنگی میزنای چقدر شایع است؟

بروز تنگی حالب یا میزنای نسبتا نادر است، اما شیوع آن بسته به علل زمینه‌ ای و عوامل خطرساز، متفاوت است.

آیا باریک شدن لوله میزنای منجر به آسیب کلیه می شود؟

در صورت عدم درمان انسداد مجاری ادراری، عوارضی مانند عفونت ادراری، سنگ کلیه و آسیب احتمالی کلیه ایجاد می شوند. تشخیص و درمان به موقع برای جلوگیری از چنین عوارضی ضروری است.

آیا اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از تنگی حالب وجود دارد؟

همیشه نمی توان از انسداد لوله ی اتصال دهنده کلیه به مثانه جلوگیری کرد، اما رعایت بهداشت ادراری خوب، مدیریت سریع عفونت های دستگاه ادراری و جلوگیری از آسیب های غیر ضروری به میزنای به کاهش خطر کمک می کند.

میزان موفقیت مداخلات جراحی برای درمان انسداد لوله های حالب چقدر است؟

میزان موفقیت مداخلات جراحی برای باریک شدن مجاری ادراری میزنای بسته به عوامل مختلفی از جمله شدت تنگی، سلامت کلی فرد و روش جراحی انتخاب متفاوت است. بهتر است با یک متخصص اورولوژی مشورت کنید تا در مورد میزان موفقیت و نتایج خاص برای موارد فردی صحبت کنید.

منبع: سایت دکتر صادق زاده